Chỉ với một dòng tin nhắn hỏi thăm “em dạo này sao rồi?”, đứa
em chơi chung nhắn lại cho tôi một tràng: nào là tiếng Hàn của e chưa được tốt
lắm, em sẽ cố gắng trau dồi, nào là em đang học thêm tiếng Anh buổi tối để thực
hiện ước mơ làm tiếp viên hàng không. Đọc tin nhắn của em xong, tôi giật mình:
chẳng lẽ mình luôn thúc ép mọi người phải luôn có kế hoạch cuộc sống, phải luôn
cố gắng phấn đấu đến nỗi chỉ cần tôi hỏi tới là phải trả lời răm rắp như thế.
Đúng thật, trước đây tôi luôn mong muốn mọi người làm gì
cũng phải có kế hoạch rõ ràng. Vì chính tôi cũng thế. Nào là kế hoạch học tập,
kế hoạch phát triển sự nghiệp, thời gian biểu, tiến trình công việc… Nhưng phải
thừa nhận một điều là đa số đều không theo đúng kế hoạch vì hoàn cảnh thay đổi,
vì tôi không còn mong muốn và cũng có điều vì tôi không đủ quyết tâm và cảm thấy
áp lực khi chạy theo kế hoạch.
Đến giờ thì không phải tôi không còn lập kế hoạch mà là tôi
linh động hơn và không còn ép mình rập khuôn nữa. Trước khi làm gì, đầu tiên cần
làm là trả lời những câu hỏi “tại sao?” Tại sao mình phải làm việc này? Tại sao
thế này mà không phải thế kia? Càng trả lời rõ ràng và tận gốc câu hỏi đó thì
tôi sẽ biết mình có làm hay không? Phải làm như thế nào và kế hoạch phác thảo
ra sẽ phù hợp với tôi hơn. Và đó cũng là cách để xác định rõ mục đích hay động
lực thực hiện.
Nhưng để đặt ra và trả lời những câu hỏi “vì sao” đó cũng
không phải là chuyện dễ dàng. Thường thì mọi người nếu không hiểu bản thân hoặc
trả lời đại khái thì chỉ là mặt nổi của vấn đề. Bạn muốn lập kế hoạch tập gym
và bạn bắt đầu với câu hỏi tại sao bạn muốn tập gym. Nhiều người sẽ trả lời để
có sức khỏe tốt hoặc để đẹp hơn. Đó là câu trả lời chưa đi sâu vào vấn đề. Ta
tiếp tục hỏi tại sao bạn muốn có sức khỏe tốt, tại sao bạn phải đẹp hơn? Tại
sao muốn khỏe đẹp thì phải tập gym mà không thay vì những điều khác? Tại sao phải
tập gym ở phòng tập mà không tự tập ở nhà? Liên tục đặt ra những câu hỏi tại
sao thì bạn sẽ đến tận cùng vấn đề và ngộ ra nhiều điều để kế hoạch khi bạn lập
ra sẽ phù hợp hơn. Và khi môi trường hay vì vấn đề gì đó phải thay đổi kế hoạch
thì bạn cũng biết phải thay đổi như thế nào.
Sau đó, có rất nhiều công cụ để lập kế hoạch mà bạn có thể
tìm thấy chỉ với một lần hỏi google nên tôi sẽ không đề cập. Nào là kế hoạch phải
cụ thể, đo lường được, có thể đạt được, liên quan đến mục đích, giới hạn về thời
gian (SMART)... Mà thật ra chính tôi cũng chưa áp dụng hiệu quả nên không biết
chia sẻ như thế nào. Không nhất thiết khi muốn lập kế hoạch hay làm gì đó thì
phải làm đúng theo những điều chỉ dẫn khuôn mẫu mà bản thân mình không áp dụng
được. Hãy để bản kế hoạch đó là của riêng bạn, có thể nó không giống ai, không
hoàn hảo nhưng bạn thực hiện được và đạt kết quả mới là điều quan trọng. Kế hoạch
lập ra để mình đạt được hiệu quả mong muốn. Nếu thấy nó không hiệu quả thì cũng
đừng gò ép bản thân phải theo mà hãy thay đổi để nó phù hợp hơn.
Đừng vì cố theo một kế hoạch không phù hợp với mình để rồi nản
chí mà bỏ luôn mục tiêu. Quan trọng vẫn là kiên trì theo đuổi mục tiêu và kiên
nhẫn với chính mình.